Miscommunicatie op de werkvloer: onvermogen of opzet?

Als ondernemer heb ik de wijsheid niet in pacht. Ik ben er wel van overtuigd dat kennis machtig maakt. Daarom sta ik ook als 50-plusser open voor nieuwe inzichten. Soms zeg ik wel eens gekscherend: een dag niet geleerd, is een dag niet geleefd. Ter inspiratie bezoek ik graag een gastpresentatie over onderwerpen die me als managementcoach aan het hart gaan. Vorige week zat ik op de eerste rij bij zo’n presentatie. Jammer genoeg zat ik niet op het puntje van mijn stoel. Na afloop was ik zelfs ronduit teleurgesteld in de houding en communicatie van de hoofdgast.

Actie + reactie = interactie

Binnenkort wil ik met mijn persoonlijke inzichten over effectief leiderschap ook in de spotlights staan om ondernemers te inspireren. Daarom volg ik momenteel een praktische training over de kunst van het presenteren. Vanzelfsprekend verdiep ik me ook graag in de bijbehorende vakliteratuur. Met deze nieuwe kennis en ervaring in mijn bagage keek ik met een andere blik naar de presentatie van de hoofdgast. Wat me direct opviel was het gebrek aan interactie met het publiek. Geen vragen, geen stellingen, helemaal niks. En laat dat nu net de crux van elke geslaagde vorm van communicatie zijn: actie en reactie zorgen samen voor interactie.

Aha-Erlebnis aan de bar

Vaak is bij zo’n gastpresentatie na afloop volop ruimte om te netwerken. Toeval of niet: tijdens de borrel liep ik de hoofdgast van die middag tegen het lijf. Vanuit pure interesse probeerde ik een gesprekje aan te knopen. Vrijwel al mijn pogingen om zo’n tweegesprek te voeren mislukten. De persoon in kwestie stond – zowel in zijn verbale als non-verbale communicatie – boven de partijen en had duidelijk niet te behoefte om een paar treden lager te gaan staan. Ik wist niet wat ik meemaakte. Of toch wel. Terwijl ik een slok van mijn kopje koffie nam, kreeg ik plotseling een heldere Aha-Erlebnis.

Communicatiestijl

Pas geleden had ik een intakegesprek bij een nieuwe opdrachtgever. De eigenaar van het bedrijf was niet te spreken over de communicatiestijl van een van zijn leidinggevenden. ‘Frans’, zei hij resoluut. ‘Zo kan het niet langer. Mijn medewerkers voelen zich niet gehoord en klagen steen en been over zijn werkinstructies.’ Als managementcoach kreeg ik de opdracht om met deze manager aan de slag te gaan. Tijdens de gesprekken kwam ik erachter dat de combinatie van vooringenomenheid en werkdruk de grootste boosdoener was. De manager in kwestie ging er van uit dat zijn instructies klip en klaar waren. En de tijd ontbrak om extra toelichting te geven of vragen te beantwoorden bij onduidelijkheden.

Blik in de spiegel

Als ondernemer, manager en managementcoach heb ik geleerd dat bij veranderingen een te grote stap vaak averechts werkt. Met kleine stapjes voorwaarts boek je vaak een veel beter resultaat. Soms is het zelfs nodig om een stapje terug te zetten om daarna weer vooruit te gaan. Een blik in de spreekwoordelijke spiegel was voor de manager een blikvanger eerste klas. De miscommunicatie met zijn medewerkers was geen onvermogen. Met de juiste vaardigheden beschikte hij na enkele sessies over het vermogen om de communicatie met zijn team te verbeteren. Het voortschrijdend inzicht stemde iedereen tevreden. Graag had ik de hoofdgast van het netwerkevent dezelfde spiegel voorgehouden. Ik ben bang dat hij deze confrontatie niet had aangedurfd.